BASBerichten

Geplaatst op

Huize de Kempenaer, wat nu?

Wie nu dit prachtige Rijksmonument van buitenaf beschouwt, ziet helaas nog altijd dezelfde staat van verdergaand verval, waarvan wij allemaal vinden dat het moet stoppen. Gemeenteraadsleden, erfgoedverenigingen, buurtbewoners, de pers en BAS doen in wisselende samenwerkingsverbanden al jaren hun best om eigenaar Saoedi-Arabië zover te krijgen om Huize de Kempenaer te herstellen en zo van een naderende sloop te redden. Saoedi-Arabië kocht het pand in 2007, kreeg geen vergunning voor hun ‘Duizend-en-één-nacht’–verbouwingsplannen en heeft sindsdien deze karakteristieke en chique villa volledig laten verkrotten.

© Marja Langenberg

Saoedi-Arabië zegt het een en doet het ander

Vorig jaar gloorde hoop toen bleek dat het Ministerie van Buitenlandse Zaken niet meeging in de onterechte claim van diplomatieke onschendbaarheid van dit pand. Het had immers nooit een diplomatieke functie gehad. De zaak kwam op de agenda van de gemeenteraad en BAS diende een handhavingsverzoek in. De gemeente wees dit af, BAS tekende bezwaar aan, maar ook daarin kregen wij geen gelijk. De noodzaak om snel in te grijpen werd erkend, maar in beide gevallen wilde de gemeente vanwege de ‘diplomatieke status’ en de ‘goede relatie’ Saoedi-Arabië de kans geven zelf te beginnen met herstel. Saoedi-Arabië deed mooie beloftes zoals veel vaker in de afgelopen 17 jaar, en vervolgens helemaal niets. Bij negatieve publiciteit komt er een hoveniersbedrijf om de tuin op te ruimen, of zoals afgelopen september de gevel te reinigen met een hogedrukspuit.  Maar niemand heeft een aannemer aan het werk gezien met herstel van de kapotte ruiten, kozijnen en daken. Hoe het er binnen uitziet laat zich raden.

  De dakkapel hangt in de touwen en schragen © Wim de Koning Gans

Wij blijven het proberen

In februari vroeg BAS samen met de Vereniging Monumentaal Erfgoed in een brief om een gesprek met de ambassade, maar daarop kregen wij nooit antwoord. Ook nu weer staat een winter voor de deur met vrij spel voor de elementen,  en wij vrezen dat het pand onherroepelijk slooprijp wordt. BAS heeft daarom bij de rechtbank een Voorlopige Voorziening gevraagd, om Saoedi-Arabië te dwingen het pand te herstellen of in ieder geval wind- en waterdicht te maken. Hoe dat gaat aflopen? Het spoedeisend belang is zonneklaar, dat zou voldoende grond moeten zijn. Het is allesbehalve makkelijk om zo’n starre eigenaar in beweging te krijgen, maar aan ons zal het niet liggen.

Treurnis alom  © Wim de Koning Gans
Geplaatst op

Glas-in-lood Alert!

BAS ziet met pijn in het hart dat er nu bij diverse panden in de wijk de originele kozijnen worden vervangen en het glas-in-lood wordt gesloopt. In het kader van de -ook door ons gewenste- duurzaamheidseisen en klimaatadaptie is er een enorme toename van kozijnwijzigingen waarbij het kind met het badwater wordt weggegooid. Al te makkelijk wordt gedacht dat historische gevels en kozijnen niet te verduurzamen zijn en dat goede isolering alleen met dikke kozijnen en standaard glas is te realiseren. Dit is achterhaald, met enig maatwerk is altijd een oplossing te realiseren die zowel aan de duurzaamheidseisen voldoet als het oorspronkelijke gevelbeeld recht doet. Ook hiervan zijn diverse mooie voorbeelden in de wijk te zien. Bij vragen hierover kunt u bij BAS terecht.

Dit moois moet verdwijnen, BAS heeft bezwaar tegen de verleende vergunning ingediend. © Maarten Ruijters

Vaak gebeurt het illegaal, maar soms ook met een omgevingsvergunning waarin hiervoor toestemming wordt gegeven. De gemeente Den Haag hanteert bij het verlenen van  vergunningen wel criteria voor de kozijnen en de roedeverdelingen, maar niet voor het handhaven van glas-in-lood. Daarin is de gemeente niet duidelijk en het oordeel kan twee kanten op vallen. BAS heeft daarom bezwaar gemaakt tegen twee recente omgevingsvergunningen met toestemming voor het verwijderen van glas-in-lood, èn om het glas-in-lood en het oorspronkelijke gevelbeeld te bewaren, èn om duidelijkheid te krijgen voor toekomstige aanvragen. De landelijke erfgoedvereniging Bond Heemschut steunt BAS in haar bezwaren en heeft in een brief aan de gemeente dit probleem voor de hele stad op de kaart gezet.

JA voor verduurzamen, NEE tegen glas-in-lood verwijderen! © Funda
Geplaatst op

Goed en slecht nieuws over Huize De Kempenaer

Er zijn nieuwe ontwikkelingen rond dit al 16 jaar leegstaande en jammerlijk verkrotte Rijksmonument, in eigendom van Saoedi-Arabië. Gemeenteraadsleden, diverse kranten, buurtbewoners, BAS, de Vrienden van Den Haag en de Vrienden van Monumentaal Erfgoed Den Haag vragen al jaren aan de gemeente om te handhaven. De gemeente heeft dit nooit gedaan, zich beroepend op de diplomatieke status van het pand.

De treurige toestand in november 2023. De tympaan wordt provisorisch gestut en de zijmuur van het bijgebouw is ingestort. © Vrienden Monumentaal Erfgoed Den Haag

Het goede nieuws is dat Buitenlandse Zaken de diplomatieke status van het pand heeft opgeheven en in juni een gesprek heeft gehad met de ambassadeur van Saudi-Arabië. Niets belet de gemeente om te handhaven.

Het slechte nieuws is dat ondertussen niets aan onderhoud of herstel is gebeurd en dat de gemeente het handhavend optreden nog steeds voor zich uit schuift, om Saoedi-Arabië de tijd te geven om zelf onderhoud te laten plegen of het pand te verkopen. BAS, de Vrienden van Monumentaal Erfgoed Den Haag en een vertegenwoordiger van de aanliggende woningen hebben daarom ingesproken in de gemeenteraad van 23-11-2023, om aan te dringen op handhaving voor het te laat is. BAS  heeft bovendien een brief gestuurd aan de wethouder. Wij hebben nog geen reactie op onze brief gehad, maar uit telefonisch contact met de gemeente begrijpen wij dat ons verzoek om zo snel mogelijk te handhaven ondertussen bij de betreffende afdeling op het bureau ligt. Wij blijven er bovenop zitten!

Geplaatst op

Glas-in-lood

De oplettende kijker ziet nog prachtig glas-in-lood in ons Statenkwartier. De komende donkere dagen is het op zijn mooist. Vrijdagavond 24 november organiseren het wijkoverleg en BAS voor de liefhebbers begeleide wandelingen langs de mooiste ‘glazen’, vanaf het Couvéehuis (Frankenslag 139) en Café De Sien (Antonie Heinsiustraat 39). De wandelingen starten om 19.00 en om 20.30 uur. U bent daarbij van harte welkom. Om 19.00 uur is ook een Engelstalige wandeling vanaf De Sien.

Om vooraf al in de stemming te komen geeft kunsthistorica Audrey Wagtberg Hansen op vrijdag 17 november in het Couvéehuis (Frankenslag 139) een speciale lezing over het glas-in-lood. Audrey is de (mede)auteur van De speling van het licht, Glas-in-lood in Den Haag rond 1900 (2009). Aanvang 20.00 uur. De toegang is gratis.

Geplaatst op

Huize de Kempenaer in de verkoop?

Gloort er na 15 jaar van leegstand en verkrotting dan toch nog hoop voor Huize de Kempenaer, het bijzondere rijksmonument op Eisenhowerlaan 132? Lange tijd hebben de Gemeente en het Ministerie van Buitenlandse Zaken het verval laten gebeuren, vanwege het gebrek aan dwangmiddelen om te handhaven maar ook om weg te blijven van openlijk diplomatiek geruzie met eigenaar Saoedi-Arabië. In de loop van de tijd hebben leden van de gemeenteraad, de Haagse pers, stichting BAS en anderen luid en duidelijk gevraagd om actie, en naar verluidt komt er nu beweging in deze zaak. Alexander Weissink van Het Financieele Dagblad (d.d. 17-06-2023) heeft het uitgezocht. De Saoedische ambassadeur is erop aangesproken en de gemeente is bereid te gaan handhaven. Hoe het nu verder gaat? Saoedi-Arabië is bereid het pand verkopen. Gaat uitstel leiden tot afstel, of gaat een nieuwe eigenaar die Huize de Kempenaer terugbrengen in de oude glorie? Wij hopen met ons allen op het laatste.

De lantaarn van Huize De Kempenaer, in betere tijden Ⓒ Maarten Ruijters
Geplaatst op

Dick’s snackcar blijft op zijn huidige plek!

Het is nog niet definitief, maar voorlopig lijkt de gang naar de bestuursrechter van het wijkoverleg en BAS en de 1400 ondertekeningen van de petitie een succes. Op 10 februari stonden het Wijkoverleg en BAS tegenover de gemeente om het onzalige voorstel voor verplaatsing van twee keer zo grote nieuwe snackcar naar het midden van het Frederik Hendrikplein te stoppen. De rechter stelde een ‘compromis’ voor: de nieuwe snackcar komt een paar meter achter de huidige, in de bosschage. De nieuwe banken kunnen blijven en het vrije zicht op het midden van het plein blijft, zoals het 115 jaar geleden bij de aanleg is bedoeld. De gemeente zal haar best doen om alle procedures te versnellen en het wijkoverleg en BAS zullen hun bezwaar intrekken. Als iedereen meewerkt en geen hindernissen opwerpt kan dit besluit over vier à vijf maanden rond zijn en krijgt eigenaar André na vijf jaar gedoe eindelijk zijn nieuwe snackcar op zijn voorkeurslocatie. Mocht er toch een kink in de kabel komen bij een van de partijen, dan zijn wij terug bij af en wordt ons bezwaar van 10 februari later alsnog inhoudelijk behandeld.

De nieuwe kiosk – waarover de partijen het nu eens zijn geworden. © Buro Sant en Co
Geplaatst op

Teken de petitie voor Dick’s snackcar!

Teken de petitie tegen de verplaatsing van de snackcar naar het midden van het plein! Plaatsing van de nieuwe grote kiosk op de huidige plek, maar dan twee meter naar achteren, is de beste oplossing.

Hier geen kiosk! (C) Marja Langenberg

Vorig jaar vertelden wij hieronder over de ontwikkelingen rond de verplaatsing van Dick’s snackcar. Het wijkoverleg en BAS zijn toen in beroep gegaan tegen de vergunning voor plaatsing midden op het monumentale Frederik Hendrikplein, met alle schade aan het beschermd stadsgezicht en ten koste van het genieten op de bankjes in het groen. Daarna bleef het lang stil.

Op initiatief van het wijkoverleg en BAS is deze zomer druk overlegd met en tussen de vier betrokken gemeentelijke diensten om tot een andere oplossing te komen en de beslissing over de definitieve plek te  versnellen. Maar ook dit overleg leverde niets op.

Wel is er nu een datum voor de behandeling door de rechtbank vastgesteld op 10 februari. Het wijkoverleg heeft nu samen met BAS een petitie opgesteld om de gemeente en de rechtbank duidelijk te maken wat wij wensen als wijk.

Geplaatst op

TERUGBLIK 2021

Het torentje

Het nieuwe jaar begon letterlijk met een grote klap: het torentje van Frederik Hendrikplein 34 belandde in de sloopcontainer. In april 2020 initieerde BAS een breed gedragen bezwaar tegen de verleende omgevingsvergunning. De buurt, de politiek, de pers en onze bondgenoot Vereniging Vrienden van Den Haag waren verbaasd en boos dat deze aantasting van het hart van ons rijksbeschermd stadsgezicht zomaar werd toegestaan. Het traject van bezwaar en beroep bij de gemeente duurde het hele jaar 2021 en anno 2022 wachten wij nog steeds op de definitieve uitspraak van de rechter. De eigenaar van het torentje heeft in januari met deze sloop een voorschot op de uitspraak genomen – op eigen risico. Een parallel traject loopt voor de dakopbouw van Frederik Hendrikplein 30, ook daar is het wachten op de uitspraak.

Frederik Hendrikplein 34 – architectonische geschiedvervalsing op de plaats van het torentje. De zaak is nog in beroep, maar de eigenaar heeft alvast een voorschot genomen op de uitspraak. © Maarten Ruijters

Actie, actie

Daarnaast waren er circa 30 andere bouwplannen die strijdig waren met het beschermde stadsgezicht en waar wij tegen in actie kwamen. Het merendeel dakopbouwen op markante plekken in het straatbeeld en storend zichtbare dakterrassen, en ook een aantal lelijke kunststof kozijnen in gave ensembles op mooie plekken. Wij dienden dan een zienswijze in bij de Welstand, die daarna in veel gevallen hun negatieve advies uitbrachten mede op grond van onze argumenten, òf wij maakten bezwaar tegen de verleende vergunning – met of zonder succes- òf wij deden een melding van illegale bouw bij de Pandbrigade. Hulde aan de Pandbrigade die altijd snel in actie kwam en kordaat optrad. In de helft van de gevallen lag het initiatief bij bezorgde buurtbewoners, de overige zaken kwamen in beeld doordat wij de dagelijkse gemeentelijke meldingen scherp in de gaten houden.

Een aanvraag voor een dakterras, uit het zicht van de overkant, maar storend in het zicht vanuit de ronde bocht in de lengterichting van de straat. BAS diende een expertiserapport in en de Welstand gaf een negatief oordeel. © Maarten Ruijters
Een aangevraagde dakopbouw, die twee keer sneuvelde in de Welstand. BAS diende hiervoor een expertiserapport in. © Taco Mooren

Advies

Het wijkoverleg vroeg onze bijdrage bij de perikelen rond Dick’s Snackcar, een ander langlopend dossier. Daarnaast gaven wij advies aan buurtbewoners met vragen over eigen bouwplannen of zorgen over de bouwplannen van de buren. Wij dienden twee WOB-verzoeken in, over de nieuwbouwplannen op de plek van garage Kettenis in de Van Beverningkstraat en over het rijksmonument Huize de Kempenaer, zwaar verwaarloosd door de ambassade van Saoedie -Arabië. De resultaten van de beide WOB-verzoeken leverden ruim na de wettelijke verplichte antwoordtermijn treurig weinig informatie op.

De voorgestelde nieuwe plaats en maat van Dick’s Snackcar, nog in beraad bij de gemeente © Google Earth, Maarten Ruijters, Paul van Leeuwen

Haagse zaken

Verder keken wij ook over de grenzen van de wijk en naar de toekomst. Abe van der Werff was de penvoerder van een gezamenlijk rapport van de negen Haagse rijksbeschermde stadsgezichten over onze gedeelde problemen, dat deze zomer werd aangeboden aan de gemeente in de persoon van wethouder Balster. Er komt nog een vervolgcontact met de dienst Stedelijke Ontwikkeling. Ondertussen is de gemeente het inspraaktraject voor de nieuwe Omgevingswet gestart. BAS heeft in december het initiatief genomen om de gezamenlijke inbreng voor de komende Omgevingsvisie te schrijven namens de rijksbeschermde stadsgezichten en de Vereniging Vrienden van Den Haag. Daarmee zijn we aanbeland in het nieuwe jaar 2022. Wordt vervolgd!

Geplaatst op

Wethouder ontvangt rapport van 9 wijken

BAS heeft samen met de wijkorganisaties van het Statenkwartier en van andere Haagse Rijksbeschermde stadsgezichten een rapport opgesteld over de vaak gelijke problemen die wij hebben met de gemeente. Wethouder Martijn Balster van Wonen, Wijken en Welzijn nam dit rapport op 12 oktober in ontvangst.

Op deze bijeenkomst in het Couvéehuis kwamen onze zorgen en ook de mogelijkheden voor verbeteringen op tafel. De problemen spelen met name bij de onzorgvuldige vergunningverlening bij bouwplannen en de inrichting van de wijk, het niet of te laat informeren van de wijk, de betrokken mede-eigenaren en omwonenden, en de gebrekkige handhaving. De gemeente doet haar best, maar weet ook niet altijd wat er speelt in de wijken, en kampt met onvoldoende capaciteit.

Wethouder Martijn Balster ontvangt het rapport uit handen van Abe van der Werff, secretaris van de Stichting BAS. © Paul van Leeuwen

Wij hebben afgesproken dat dit gezamenlijke initiatief wordt voortgezet en dat wij in de (nabije) toekomst een vervolgafspraak zullen krijgen op het stadhuis. Klik hier voor de samenvatting van het rapport. Het rapport en meer achtergrondinformatie vindt u onder Haagse Rijksbeschermde stadsgezichten vinden elkaar.

Geplaatst op

Laatste stand van zaken Dick’s Snackcar

De twee dubbele bankjes vooraan moeten verdwijnen voor de nieuwe kiosk – als het aan de gemeente ligt. Foto Christian van der Kooy, Platform Stad

De goed doortimmerde zienswijzen van het Wijkoverleg Statenkwartier en BAS van 2 februari hebben helaas niet geleid tot gewijzigd inzicht bij de gemeente. Op 2 maart had ook raadslid Dennis Groenewold (D66) hierover kritische vragen gesteld in de gemeenteraad. Toch kwam er op 13 april een Omgevingsvergunning voor de ongevraagde en onlogische (mis)plaatsing van de nieuwe kiosk. Ondertussen moest de gemeenteraad wachten tot 18 mei op het uitgestelde antwoord van B&W. Dit uitstel was nodig omdat B&W tijd nodig had om informatie in te winnen. Een onjuiste en vreemde gang van zaken, want ondertussen hadden B&W al wel de vergunning verleend. Dit tot verdriet van de bewoners en ook van de eigenaar van de Snackcar. Naar zijn wensen werd niet gevraagd. Hij zit ook niet te wachten op een verhuizing naar het midden van het plein en blijft het liefst staan op dezelfde plek waar ook zijn grootvader en zijn vader al zestig jaar hebben gestaan.

Het Wijkoverleg en BAS zijn in beroep gegaan, omdat hun aangedragen argumenten zonder veel onderbouwing  zijn genegeerd. Nu is het wachten op de rechtbank.

De wijde zichtlijn van het Frederik Hendrikplein verdwijnt na de komst van de nieuwe kiosk en de extra beplanting © Marja Langenberg