Goed en slecht nieuws over Huize De Kempenaer

Er zijn nieuwe ontwikkelingen rond dit al 16 jaar leegstaande en jammerlijk verkrotte Rijksmonument, in eigendom van Saoedi-Arabië. Gemeenteraadsleden, diverse kranten, buurtbewoners, BAS, de Vrienden van Den Haag en de Vrienden van Monumentaal Erfgoed Den Haag vragen al jaren aan de gemeente om te handhaven. De gemeente heeft dit nooit gedaan, zich beroepend op de diplomatieke status van het pand.

De treurige toestand in november 2023. De tympaan wordt provisorisch gestut en de zijmuur van het bijgebouw is ingestort. © Vrienden Monumentaal Erfgoed Den Haag

Het goede nieuws is dat Buitenlandse Zaken de diplomatieke status van het pand heeft opgeheven en in juni een gesprek heeft gehad met de ambassadeur van Saudi-Arabië. Niets belet de gemeente om te handhaven.

Het slechte nieuws is dat ondertussen niets aan onderhoud of herstel is gebeurd en dat de gemeente het handhavend optreden nog steeds voor zich uit schuift, om Saoedi-Arabië de tijd te geven om zelf onderhoud te laten plegen of het pand te verkopen. BAS, de Vrienden van Monumentaal Erfgoed Den Haag en een vertegenwoordiger van de aanliggende woningen hebben daarom ingesproken in de gemeenteraad van 23-11-2023, om aan te dringen op handhaving voor het te laat is. BAS  heeft bovendien een brief gestuurd aan de wethouder. Wij hebben nog geen reactie op onze brief gehad, maar uit telefonisch contact met de gemeente begrijpen wij dat ons verzoek om zo snel mogelijk te handhaven ondertussen bij de betreffende afdeling op het bureau ligt. Wij blijven er bovenop zitten!


Huize de Kempenaer in de verkoop?

Gloort er na 15 jaar van leegstand en verkrotting dan toch nog hoop voor Huize de Kempenaer, het bijzondere rijksmonument op Eisenhowerlaan 132? Lange tijd hebben de Gemeente en het Ministerie van Buitenlandse Zaken het verval laten gebeuren, vanwege het gebrek aan dwangmiddelen om te handhaven maar ook om weg te blijven van openlijk diplomatiek geruzie met eigenaar Saoedi-Arabië. In de loop van de tijd hebben leden van de gemeenteraad, de Haagse pers, stichting BAS en anderen luid en duidelijk gevraagd om actie, en naar verluidt komt er nu beweging in deze zaak. Alexander Weissink van Het Financieele Dagblad (d.d. 17-06-2023) heeft het uitgezocht. De Saoedische ambassadeur is erop aangesproken en de gemeente is bereid te gaan handhaven. Hoe het nu verder gaat? Saoedi-Arabië is bereid het pand verkopen. Gaat uitstel leiden tot afstel, of gaat een nieuwe eigenaar die Huize de Kempenaer terugbrengen in de oude glorie? Wij hopen met ons allen op het laatste.

De lantaarn van Huize De Kempenaer, in betere tijden Ⓒ Maarten Ruijters

Teloorgang Huize de Kempenaer

Rijksmonument in verval

Huize de Kempenaer in verval, anno 2020 © Marja Langenberg

Op Eisenhowerlaan 132 staat een van de meest indrukwekkende woonhuizen van het Statenkwartier. Het is de Huize de Kempenaer, in 1909 gebouwd door de bekende architect Johan Mutters jr voor de excentrieke Jonkvrouwe de Kempenaer. Zij was schatrijk en dat is de villa aan te zien. De villa is groots in de omvang, in de rijkdom van de materialen en de detaillering van buiten en van binnen. Mutters ontwierp ook het bijzondere interieur tot en met de het meubilair. De Villa is Rijksmonument.

Huize de Kempenaer anno 1913 © N.V. Nederl. Aannemingsmij v/h H.F. Boersma/ Haags Gemeentearchief

Eigenaar Saoedi-Arabië

Zo’n 10 jaar geleden werd de Villa gekocht door Saoedi-Arabië, dat hier een nieuwe ambassade wilde vestigen. Daarvoor werd een plan ingediend voor aanbouwen en versieringen in Arabische stijl met een bijpassend interieur. Voor deze aantasting van de monumentale waarden werd -terecht- geen Omgevingsvergunning verleend en sindsdien staat de Villa leeg en verkommert met de dag. Zelfs de hoog noodzakelijke reparaties als het vervangen van kapotte ruiten gebeuren niet. De hoge stenen dakkapel met een halfrond tympaan aan de linkerzijde staat op instorten en is provisorisch gestut. Als er niet snel onderhoud wordt gepleegd rest straks alleen nog sloop. Vragen van diverse partijen aan de gemeente om een aanschrijving uit te doen om te verplichten tot onderhoud hebben geen enkel resultaat gehad. Het is voor de gemeente niet makkelijk om een vreemde mogendheid te dwingen zich aan de Nederlandse wetgeving te houden, maar het is ook niet duidelijk of de gemeente zich langs andere weg wel hard maakt voor het behoud van dit prachtige monument.

Freule Andringa de Kempenaer in de eetkamer, anno 1912 © Haags Gemeentearchief

Actie van BAS en vragen in de Gemeenteraad

BAS heeft recent een brief aan de gemeente gestuurd met vragen naar de huidige situatie. Wij wachten nog op antwoord en laten onze vervolgacties daarvan afhangen. Tot ons plezier heeft ook de Gemeenteraad dit nu opgepakt. Judith Oudshoorn en Jan Pronk van de VVD hebben hierover vragen gesteld in de Raad.